محمد شلتوکی*:  «فقط انسان‌های ضعیف به اندازه امکانات‌شان کار می‌کنند». این جمله را مردی گفت که 10 سال پیش در روزی چون دیروز، روح بلندش از پادگان کوچک مدرس به ملکوت اعلی سفر کرد و میراثی در گستره کل ایران و محور مقاومت از خود بر جا گذاشت؛ مردی که نه فقط بسیار بیشتر از امکاناتش که حتی به جای نسل‌های پس از خود هم کار کرد تا میراث‌داران او راحت‌تر پا جای پایش بگذارند و هر قدمی که برمی‌دارند، رد گام‌های مستحکم و استوار «حاج‌حسن» را ببینند. 

در طول این 10 سال هر قدر بیشتر از حاج‌حسن طهرانی‌مقدم خواندم و شنیدم، بیش از پیش به یک باور قدیمی‌ام درباره او ایمان آوردم: «حاج‌حسن» از آن دست انسان‌هایی بود که فقط یکبار در تاریخ می‌آیند و هیچ بدیل دیگری برای او نمی‌توان پیدا کرد! او با دستان خالی فرمانده توپخانه سپاه شد، آن هم در حالی که در سپاه یک عراده توپ هم پیدا نمی‌شد! اما نصرت‌ الهی چنان شامل حالش شد که در عملیات فتح‌المبین صدها عراده توپ از عراقی‌ها به غنیمت گرفت و همین‌ها شدند استعداد اولیه توپخانه سپاه به فرماندهی «حسن مقدم»؛ یگانی که در بیت‌المقدس و عملیات‌های پس از آن خوش درخشید اما توپخانه پایان کار مقدم نبود. 

بعثی‌ها که شروع به موشک‌باران شهرهای ایران کردند، «موشک جواب موشک» شعار داغ آن روزها بود؛ اما جواب موشک با کدام موشک؟!! اینجا رسالت جدید حسن طهرانی‌مقدم و یارانش آغاز شد؛ مسیری سخت و طاقت‌فرسا که از سال 63 با عزیمت گروهی به فرماندهی حسن مقدم به سوریه و فراگیری آموزش‌های شلیک موشک و پس از آن خرید موشک از لیبی آغاز شد. ابتدا موشک‌هایی که ایران به سمت مواضع بعثی‌ها شلیک می‌کرد با کمک افسران لیبیایی بود اما دیری نپایید که آنها هم با تهدید و تطمیع کشورهای حامی صدام، ایران را تنها گذاشتند و سامانه‌های موشکی را هم از کار انداختند. 

مقدم و یارانش اما اهل دست روی دست گذاشتن نبودند؛ جهادی شبانه‌روزی را آغاز کردند و در نهایت هم موفق شدند خودشان، بدون کمک هیچ خارجی‌ای موشک‌ها را یک به یک به سمت مواضع دشمن بعثی روانه کنند؛ روندی که تا پایان جنگ هم ادامه داشت. 

حالا جنگ تمام شده اما خاطرات تلخ سال‌های جنگ و موشک‌باران شهر و کوی و برزن و صحنه‌های خرابی ناشی از انفجار و پیکرهایی که از زیر آوار بیرون می‌آمد، از مقابل چشمان «مقدم» عبور می‌کرد و خاطرش را می‌آزرد.

در اندیشه‌های بلندش این بود که چگونه از تکرار آن صحنه‌های تلخ جلوگیری کند. او کلید حل معما را یافته بود، راه سخت و طاقت‌فرسا بود اما همت مقدم و یارانش، بلندتر از این حرف‌ها بود. 

آستین‌ها را بالا زدند، شب و روزشان را به هم آمیختند تا «شهاب‌یک» متولد شد؛ همان موشک اسکاد بود که در حقیقت با مهندسی معکوس آن را ساخته بودند، همان موشک اسکادی را که سال 63 با مکافات زیاد از لیبی خریده بودند حالا خودشان ساختند و این شد شروع ماجرای ساخت موشک. کار متوقف نشد، شهاب‌یک بردش افزایش یافت و شد شهاب2، اما این هم پایان کار شهید طهرانی‌مقدم نبود؛ در اندیشه او باید به موشکی دست می‌یافتیم که بتوانیم با آن رژیم مجعول صهیونیستی را هدف قرار دهیم و همین مطلعی شد برای ساخت موشک شهاب3؛ نخستین موشک اسرائیل‌زن ایران!

اما باز هم این پایان کار مقدم نبود؛ او حالا به برد 2000 کیلومتر که متضمن قدرت بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران بود رسیده بود و به دنبال کیفیت‌افزایی قدرت موشکی بود و همین بهانه‌ای شد برایش که به سمت توسعه موشک‌هایی با قابلیت تاکتیکی و واکنش سریع برود. مقدم پروژه‌ای بلندپروازانه را در سر می‌پروراند؛ موشک بالستیک سوخت جامد با برد 2000 کیلومتر. همراهانش طرح‌های او را بلندپروازانه می‌پنداشتند اما در نهایت این مقدم بود که خود جلودار می‌شد و دیگران را به دنبال خود می‌کشاند تا طرح‌ها به نتیجه برسد. پروژه عاشورا هم از آن پروژه‌های سخت و نفسگیر بود اما همت طهرانی‌مقدم بزرگ‌تر از آن بود و در نهایت ثمره آن شد موشک سوخت جامد «سجیل» با برد 2000 کیلومتر. 

«حاج‌حسن» هدفش نابودی اسرائیل بود و آنگونه هم که وصیت کرده بود، روی سنگ مزارش نوشتند: «اینجا مدفن کسی است که می‌خواست اسرائیل را نابود کند». با این حال او هیچگاه از شیطان بزرگ هم غافل نشد. موشک‌های قیام با برد 800 کیلومتر یادگار اوست که هدفش از توسعه آن تهدید پایگاه‌های آمریکا در منطقه بود؛ در این میان نبوغ و خلاقیتش هم به کار می‌آمد و کاری می‌کرد کارستان! نمونه بارز آن توسعه موشک‌های بالستیک ضد ناو (خلیج‌فارس) و ضد رادار (هرمز) بود که این افتخار را برای جمهوری اسلامی ایران در دنیا به ثبت رساند که نخستین سازنده و دارای فناوری طراحی و ساخت این‌گونه موشک‌ها در دنیا باشد. 

بلوغ فناوری و صنعت هوافضا در جمهوری اسلامی ایران، ثمره مجاهدت‌های شهید طهرانی‌مقدم و همرزمانش در سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی سپاه است که موتور محرک و پیشران دیگر بخش‌های کشور در این حوزه شدند. طهرانی‌مقدم نه فقط در عرصه نظامی و موشکی، که ایده‌های بزرگی را در حوزه ساخت ماهواره‌بر نیز دنبال می‌کرد؛ ایده‌هایی که برخی از آنها به محصول نهایی یعنی ماهواره‌بر تبدیل شدند و برخی دیگر نیز پس از شهادتش به دست جوانانی که او تربیت کرده بود به ثمر نشست. امروز اگر «نور» زمین را از ارتفاع 425 کیلومتری رصد می‌کند، ثمره ماهواره‌بر «قاصد»ی است که سنگ بنایش را طهرانی‌مقدم گذاشت؛ راهی که کماکان ادامه دارد و «قائم» در پیش دارد. 

هر آنچه از طهرانی‌مقدم بگوییم کم گفته‌ایم؛ امنیتی که در سال‌های پس از دفاع‌مقدس و در حساس‌ترین مقاطع تاریخی در منطقه پر از آشوب غرب آسیا در جمهوری اسلامی ایران حاکم بوده، ثمره مجاهدت و تلاشی است که سردار شهید طهرانی‌مقدم با تبدیل آرزوهای دوربردش به محصول و تبدیل آن محصول به دکترین اصلی دفاعی کشور یعنی «بازدارندگی موشکی» ایجاد کرد. 

* پژوهشگر دفاعی

مهدی طاهرخانی*: دسته تیز قلم را محکم گرفته و از نیام برون کشیده و آماده بودند این 5 دقیقه تمام شود تا به سلاخی «همه» بپردازند. سیبل نخست هم بی‌شک جناب سرمربی تیم‌ ملی بود و بهانه شیک هم، نبود طارمی. 

این جور مواقع برای‌شان هیچ اهمیتی ندارد آن آمار یکطرفه و «معنادار»، آن هم در زمینی که «سیب‌زمینی» را فریاد می‌زد برای کاشت پاییزه. 

مالکیت بیش از ۷۳ درصدی، موقعیت‌های چند برابری و بازی به‌مراتب بهتر از حریف و... هیچ کدام مهم نیست و آنها تنها نگاه‌شان به اسکوربورد ورزشگاه است؛ جایی که تیم ما در بازی اعداد، عدد اصلی را باخته بود. وقتی اساس «انتقاد» تنها بر «نتیجه» متکی شود، آن وقت آمار خالی از معنا خواهد بود. حقیقتا تیم‌ ملی در صورت باخت یا حتی تساوی مستحق آن همه انتقاد تند و تیز بود؟

 همه بدشانسی‌های مطلق ما با عبور از دقیقه ۹۰ به پایان رسید. پاس تنها گل لبنان را باد مدیترانه‌ای به آنان هدیه داد، اگرچه ما درباره تعلل تکراری بیرانوند و مدافعان و تصمیم زودهنگام آنها درباره سرنوشت توپ، حرف سفت و سخت داریم اما باید پذیرفت حقیقتا آن توپ بدون کمک جادویی باد، محال بود به تور ما بوسه بزند. 

در آن سو وضعیت اسفبار چمن زمین اجازه نمی‌داد در زدن ضربات آخر یا بازی‌سازی ما کیفیت معمول خود را ارائه دهیم. 

باور کنید حتی تیم‌های پپ هم در آن مثلا چمن، روی بازی زمینی مشکل دارند. از این رو اسکوچیچ بازی را به کناره‌ها برد و ارسال کوتاه و بلند را تجویز کرد اما امان از بدشانسی. با این وجود از دقیقه ۹۰ به بعد همه چیز برگشت؛ سردار چک اول را زد و احمد نور میخ آخر را کوبید. این جایزه تیم برتر میدان بود؛ «همانا خدا با صابرین است». 

لازم به تکرار ما نیست و ناگفته پیداست که بی‌ مهدی، حرکات رو به جلوی تیم‌ ملی دچار سردرگمی شدید است. از زمان کی‌روش تا امروز، تیم ملی وابستگی شدیدی به زوج طارمی و آزمون دارد و یک گام بالاتر، مهدی با بازگشت به خط میانی و فضاسازی، عملا نقش بازیساز کلاسیک را ایفا می‌کند. برای همین نبودش آنگونه در ذوق زد و گیج‌‌مان کرد. 

هر تیمی که به سوپرستاره‌اش متکی شود، در روز غیبت او بدون‌شک به مشکل می‌خورد. تصور کنید بارسا در یک دهه اخیر مسی را نداشت. 

از سوی دیگر سامان قدوس نتوانست از این فرصت طلایی استفاده کند. سردار بدون طارمی خودش نبود و هر چه می‌گذشت افراد هجومی ما زیر فشار نبود این بازیکن، عجول‌تر می‌شدند. آنهایی که با قلم‌شان آماده سلاخی اسکوچیچ بودند، ناگهان با یک «سوپر بازگشت» تاریخی در ساحل مدیترانه مواجه شدند. تیم برتر، تیم هجومی‌تر و تیم شایسته‌تر، نه از روی شانس که با تعویض‌های به غایت هوشمندانه و جابه‌جایی‌های شجاعانه به حقش رسید. 

کدام خوش‌شانسی؟ کاملا عکس؛ از قضا بدشانس بودیم که ضربات‌مان درون چارچوب نمی‌رفت، بدشانس بودیم که دروازه‌بان‌شان، سرپنجه و چالاک شده بود. 

۹ سال قبل با کی‌روش در همین خاک لبنان باختیم. قصد قیاس ندارم اما یادمان نرود با چه حریف بد قلقی

بازی کردیم و آنها را در خانه‌شان شکست دادیم. آمار را ببینید. نتیجه را هم. بله! شانس در این نتیجه دخیل بود اما به نفع ساکنان تیم اتوبوسی! 

 

* «شمشیر قلم» را به غلاف تمام «کینه دوزانه»اش بازگردانید 

اگر قصد حمله دارید، آن که باید قربانی شود اسکو نیست، بلکه آنانی هستند که دوگانه کذایی «طارمی- اسکو» را با بی‌درایتی‌شان از یک بحث بی‌ارزش و کوچک به یک بحران بزرگ و جدی ملی مبدل کردند. منافع ملی را فدای تخلیه روحی و روانی خود نکنید!

 

* خوب یا بد این تنها تیم‌ ملی فوتبال ۸۵ میلیون ایرانی است 

دعوای کی‌روش‌ و برانکو و حالا اسکو‌ و طارمی را ببرید جای دیگر. این دوگانه‌سازی‌های کاذب هیچ خروجی مثبتی ندارد جز حسرتی به پهنای از دست دادن جام‌جهانی‌ای که در چند صد کیلومتری مرزهای آبی جنوب کشور برگزار می‌شود.

* دبیر گروه ورزشی

***

اتفاقات رختکن تیم‌ ملی فوتبال ایران قبل و بعد از برد دلچسب مقابل لبنان

بردی که همه را شوکه کرد

* جناب آقای دژکام! به نظر شما امام جمعه تراز انقلاب، چه تکلیفی درباره عدالت و عدالت‌خواهی بر دوش دارد؟

دعوت به تقوا، وظیفه رسمی و همیشگی امام جمعه است و عدالت، یکی از ارکان اصلی تقواست؛ اگر عدالت در جامعه تحقق پیدا نکند، ما چگونه می‌خواهیم مردم را دعوت به تقوا کنیم. بنده در خطبه‌هایی که هر هفته می‌خوانم به تبعیت از خطبه‌های امیرالمومنین(ع) همیشه بر قرائت این آیه تاکید می‌کنم: إِنَّ‌الله یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ. این آیه یک محور فکری و عقیدتی است که پای ثابت خطبه‌های بنده است. عدالت و عدالت‌خواهی امر خدای متعال است و رکن تحقق تقواست. توصیه به تقوا بدون دعوت به عدالت و تحقق عدالت، منتهی به نتیجه مطلوب نخواهد شد. 

اما در باب وظیفه یک امام جمعه در مطالبه عدالت و عدالت‌خواهی باید نکاتی را مدنظر داشت؛ یکی اینکه گاهی امام جمعه به عنوان یک فعال اجتماعی، پیگیر یک مفسده و ظلمی می‌شود که در گوشه‌ای اتفاق افتاده، بدون اینکه نیاز باشد آن را لزوما در خطبه‌های نماز جمعه بیان کند. به عبارت دیگر ما باید از تقلیل نقش امام جمعه به کسی که خطبه‌های نماز جمعه را می‌خواند و آن را اقامه می‌کند، بپرهیزیم. ممکن است امام جمعه‌ای پیگیر برخی مفاسد اقتصادی رخ داده، باشد اما به علت‌های گوناگون لازم نداند این پرونده و روند آن را در خطبه‌های نماز جمعه علنی کند. حتی ممکن است یک امام جمعه با تلاش‌ها و پیگیری‌های خود جلوی یک مفسده اقتصادی را بگیرد، مساله را هم به نتیجه برساند ولی اصلا در خطبه‌های خود به آن اشاره نکند. پس موردی که باید به آن دقت کنیم این است که نقش امام جمعه، منحصر در خطبه‌های نماز جمعه نیست و لزوما نیاز نیست همه کارهای امام جمعه در خطبه‌ها بازتاب پیدا کند. 

ما نباید این نکته را فراموش کنیم که خود مساله آرامش اجتماعی، فی نفسه یک ارزش و امر مطلوب است که نباید مدام دستخوش التهابات گوناگون قرار بگیرد، البته تاکید می‌کنم این حرف من بدین معنا نیست که ما مسائل عدالت را فدای بحث آرامش اجتماعی کنیم و از آن حرف نزنیم به بهانه اینکه آرامش جامعه برهم می‌خورد، خیر! این منظور من نیست، منظور من این است که باید به این نکته هم توجه داشت و با ظرافت و دقت و بصیرت فهمید که کجا و در چه موردی و چگونه لازم است موردی در نماز جمعه مطرح شود. 

ببینید! گاهی ممکن است طرح یک موضوعی در رابطه با یک مفسده اقتصادی در خطبه‌های نماز جمعه لازم شود، چرا؟ به این علت که مطرح شدن آن در خطبه‌های نماز جمعه زمینه‌ساز تحقق عدالت می‌شود. ممکن است به دلایلی ورود امام جمعه، قدرت و قوت رسیدگی به پرونده را افزایش دهد اما اینجا خیلی نقطه حساسی است، چون در این صورت امام جمعه اصطلاحا ورود به یک امر حسبیه کرده است که این وظیفه دادستان است اما مواردی پیش می‌آید که دادستان به علل مختلفی ورود نمی‌کند یا از مساله باخبر نیست یا اصلا نمی‌خواهد ورود کند، این در حالی است که یک خطر بزرگی مردم را از حیث عدالت تهدید می‌کند، اینجاست که امام جمعه با توجه به جایگاه اجتماعی‌ای که دارد می‌تواند ورود کند و جلوی ظلم بزرگی را که قرار است به مردم وارد شود بگیرد. در دوران امامت جمعه‌ خود من چندین مورد از این دست اتفاقات افتاده است. 

به هر حال ممکن است هم موجب رنجش دادستان به عنوان مدعی‌العموم شود و هم برخی سیاسیون ناراحت شوند اما امام جمعه باید این را به جان بخرد و برای حفظ منافع عمومی ملت به میدان بیاید. البته باز هم تاکید می‌کنم این خیلی مساله حساسی است و امام جمعه باید با در نظر گرفتن همه جوانب به مساله ورود کند، چون امام جمعه مثل یک رسانه نیست که چیزی را بگوید و بعد تمام شود، اگر مطلبی که گفته دروغ باشد، مساله عدالت او به عنوان یکی از شروط امامت جماعت مورد خدشه قرار می‌گیرد. مردم یک شهر به یک امام جمعه اقتدا می‌کنند، نباید در سخنان او شائبه‌ای از تهمت و افترا و جناح‌گرایی و خدای نکرده قدرت‌طلبی و امثالهم باشد. این ملاحظات برای امامان جمعه بسیار بیشتر از رسانه‌ها یا فعالان اجتماعی است، برای اینکه محل اعتماد همه مردم هستند. این هم یک نکته است که ملاحظات اخلاقی و قانونی که امام جمعه در طرح یک موضوع به عنوان مطالبه دارد، سنگین‌تر از ملاحظاتی است که حتی یک رسانه آزاد نسبت به این قضیه دارد. سومین بحث درباره عدالت اما بحث اجرای عدالت است. نقش امام جمعه هر چه جلوتر می‌آییم ممکن است از حیث تقسیم کار اجتماعی کمتر باشد؛ مثلا ما در اجرای عدالت به حکم قاضی نیاز داریم، یعنی اگر امام جمعه‌ای 10 بار قسم قرآن هم بخورد و فریاد بزند که این خلاف عدالت است اما جایی است که قاضی باید حکم کند، طبیعتا تا وقتی قاضی حکم نکرده، هیچ‌کس نمی‌تواند هیچ پولی را از حسابی به حساب دیگری بازگرداند و جلوی هیچ رانتی را بگیرد. ما به عنوان اینکه فریادگر عدالت باشیم گاهی مجبور می‌شویم اعلام کنیم ولو نشود. وقتی نمی‌شود می‌گوییم ما به عنوان دلسوز مردم این را اعلام کردیم اما اینکه اقدام شد یا نشد، برخی الان توقع‌شان این است که امام جمعه مجری احکام و عدالت هم باشد اما در تقسیم کار اجتماعی چنین جایگاهی به امام جمعه داده نشده است و باید این مسائل را ما از هم تفکیک کنیم، بنابراین در ایجاد گفتمان عدالت، ائمه جمعه مسلما باید نقش ایفا کنند. در مطالبه عدالت در چارچوب قانون و اخلاق هم ائمه جمعه باید نقش‌آفرینی کنند و می‌کنند و گاهی اوقات که نیاز می‌شود، برای اینکه حداقل یک نفر گفته باشد که این خلاف عدل است، ائمه جمعه مطلب‌شان را بگویند اما در مقام اجرا بیش از هر کسی دستگاه قضایی و دستگاه اجرایی هستند که باید اقدام کنند و نوبت به امام جمعه در بحث اجرا نمی‌رسد، چون اختیارات قانونی ندارد. تذکر این نکته هم خالی از لطف نیست که ما از طریق ستاد امر به معروف و نهی از منکر که مجموعه‌ای است که در اختیار امام جمعه است، بسیاری از مسائل مربوط به مطالبه و اجرای عدالت را دنبال می‌کنیم و نتایج بدی هم نداشته است. 

شما می‌دانید ما وقتی فریادگر این موضوع شدیم که رسما قانون امر به معروف و نهی از منکر را دولت مستقر در آن روز ابلاغ نکرد و ائمه جمعه میدان‌دار این قضیه شدند که ما باید امر به معروف و نهی از منکر را برای اقامه عدل، به میدان بیاوریم. متاسفانه در دولت قبل حمایتی از ستاد امر به معروف و نهی از منکر برای ایجاد عدالت اجتماعی نمی‌شد اما امیدواریم دولت فعلی با حمایتی که از این ستاد می‌کند، ظرفیت را برای اقدام امام جمعه قبل از آنکه بخواهد به خطبه کشیده شود، فراهم کند تا ما بتوانیم نقش کلیدی اجرای عدالت را که یک قسمت‌هایی از آن بر عهده امام جمعه است، بخوبی انجام دهیم. 

***

نماز جمعه و عدالت ایجابی

ناصر ترابی*: اکنون‌ که در آغاز گام دوم انقلاب و سال‌های ابتدایی دهه پنجم نظام جمهوری اسلامی هستیم و حدود ۲ دهه از عمر حرکت‌های جهادی کشور می‌گذرد، این نهال نوپا که پس از ذبح جهاد سازندگی بارقه‌های امید را در دل دوستداران انقلاب و پیروان آرمان‌های آن پدید آورد، حال تبدیل به شجره طیبه تنومند و جریانی خودرو، خودجوش و پویا شده است. البته این روند و صیرورت بی‌عیب و نقص و خبط و خطا هم نبوده که از آن اجتنابی نیست و بروز این عیوب و معضلات هم طبیعی است و به بالندگی این جریان و افراد و نحله‌های درون جریان قطعا کمک خواهد کرد و چه ‌بهتر که در این مسیر پرفرازونشیب و پرمانع، از تجربیات گذشته بیشترین استفاده و بهره‌مندی را ببریم و با نگاه به آینده، همراه آسیب و آفت‌شناسی گذشته، اشتباهات، تهدیدها، خطاها و معضلات را به کمینه خود برسانیم و از فرصت‌ها، ظرفیت‌ها، نقاط قوت و توانمندی‌ها بیشینه بهره را ببریم. بر این اساس با در نظر گرفتن قابلیت‌ها و فاعلیت‌ها سعی می‌کنیم در سلسله مقالاتی ضمن بررسی افعال و اقدامات ماضی، راهکارها و راه‌حل‌هایی ارائه کنیم برای آینده تا شاید بتوانیم کسانی را که دل در گرو اهداف والای انقلاب اسلامی دارند (که مهم‌ترین آنها مقام شامخ ولایت امام خامنه‌ای عزیز است) و می‌دانند راه نجات و نسخه شفابخش مشکلات و بحران‌های نظام، همین تفکر و روحیه جهادی است، کمی خرسند کنیم. 

در یک تقسیم‌بندی کلی بازیگران اصلی جریان جهادی را می‌توان به ۲ بخش مردم و حاکمیت تقسیم کرد البته این بازی یک بازیگردان دارد به نام رهبری نظام که در زمان مناسب راهبری و مدیریت لازم را به نحوه احسن اعمال می‌کنند و در این مقال نیاز و مجال نیست به این موضوع بپردازیم، بلکه باید ۲ لایه دیگر را بیشتر مورد مداقه و کنکاش قرار دهیم. 

در لایه حاکمیت حرف و سخن درباره نحوه ورود و اقدامات انجام‌شده فراوان است و در بخش‌ها و ساحت‌های متفاوت می‌توان آن را بررسی و تجزیه ‌و تحلیل کرد که خود حاکمیت نیز دارای سطوح و سازمان‌های متفاوتی است که واکاوی آن در برهه‌های مختلف، زمان و مکان دیگری می‌طلبد اما در اینجای هر جا از حاکمیت صحبت می‌کنیم، در واقع ضمن نگاهی به کلیت بدنه حاکمیت در مجموعه نظام، توجه ویژه‌ خواهیم داشت به مجموعه سازمان بسیج سازندگی و در واقع در این راستا حرکتی از کل به‌ جزء و برعکس داریم و رفت‌وآمدی دیالکتیک خواهیم داشت بین این کل و جزء و خرد و کلان. 

 

* استعاره‌ها با ما سخن می‌گویند

استعاره‌ها و تشبیه‌ها و تمثیل‌ها در واقع مغز و گوهر وجودی یک تفکر و اندیشه هستند و مدتی است صاحبنظران اندیشه سیاسی اهمیت آن را مورد توجه و تأکید قرار می‌دهند، مثلا اگر شما برای توجیه و تعریف جایگاه دولت از استعاره «چوپان و گله» استفاده کنید، یک نوع باز‌خورد از اندیشه شما در ذهن مخاطب عام و خاص متبلور می‌شود و اگر از استعاره «مدرسه» یا «پادگان» استفاده کنید، برون‌داد آن نوعی دیگر است. 

نمی‌دانم نخستین‌بار چه کسی یا چه کسانی از استعاره «نخ تسبیح» در مدیریت حرکت‌های مردمی استفاده کردند. آنان با این هدف و الگو که دانه‌های تسبیح (گروه‌های مردمی) که پراکنده و واگرا هستند، نیاز به یک نخ تسبیح دارند تا آنان را در یک مجموعه و منظومه منظم و متشکل جمع و در یک راستا هدایت کنند، این را وظیفه حکومت و حاکمیت دانستند. گذر از اینکه این استعاره ممکن است در بسیاری از امور صحیح و کاربردی باشد، باید توجه کرد این استعاره در جریان جهادی (و بسیاری امور دیگر) کاربرد ندارد و استفاده از آن باعث می‌شود ضمن استهلاک توان‌های هم‌افزا، سایش و اصطکاک گفتمانی در ۲ سطح افقی (نیروهای مردمی) و عمودی (سازمان‌ها و دستگاه‌های حاکمیتی) داشته باشیم. 

اما بر این تمثیل چند ایراد اصلی وارد است:

یک- همسان‌پنداری دانه‌ها: اشکال اصلی این تفکر این است که نیروهای مردمی (بخوانید گروه‌های جهادی) را مانند دانه‌های تسبیح یک ‌شکل و یک اندازه می‌بیند و برای هر کدام کارکردی مشابه متصور می‌شود، در صورتی ‌که در واقعیت اینطور نیست، بلکه هر کدام از این نیروهای مردمی کارکردها و کارویژه‌های خاص خود را دارند. شاید تشابه هدف یا رویکرد یا خط‌مشی و مدل فعالیت داشته باشند اما بسیاری از آنها چه در مبدأ و چه در روش، منش و حتی بینش با یکدیگر متفاوت هستند و نمی‌توان همه آنها را با یک عینک دید. 

دو- بی‌خاصیتی دانه‌ها: از آنجا که دانه‌های تسبیح به ‌تنهایی هیچ کاربردی ندارند، لذا نیازمند یک نخ تسبیح هستند تا به‌ عنوان محور فعالیت و هویت‌بخش به آنها هویت و معنا دهد تا بتوانند فعالیت کاربردی (آن‌ هم کاربرد تک‌محصولی) داشته باشند اما در جهان واقعی اینطور نیست. این گروه‌ها در مدل موزاییکی فعالیت می‌کنند و هر کدام به‌ تنهایی حاوی و حامل یک معنا و مفهوم و کارآمدی خاص هستند و هویت خود را از نخ تسبیح نمی‌گیرند، چه ‌بسا وقتی تاریخچه جریان جهادی را بررسی کنیم، گروه‌های جهادی پیش از سازمان‌های جهادی شکل گرفتند و این موضوع در دستوراتی که مقام معظم رهبری برای تشکیل و حمایت از گروه‌های جهادی فرموده‌اند نیز متبلور و ساری و جاری است. 

سه- تغییر ثقل جریان: در تاریخ انقلاب و شیعه شاهد و ناظریم که هر گاه مردم حامی ولی و حکومت بودند، پیروزی‌ها و ظفرها شکل ‌گرفته و همیشه امت (بخوانید امت فهیم و بصیر و در صحنه) عامل فتوحات و قدرتمندی حکومت بوده‌؛ از جنگ تا فتنه‌ها و تحریم‌های اقتصادی و... بر همین اساس است که امامین انقلاب همیشه بر ضرورت حضور مردم در عرصه‌های مختلف تأکید داشته‌اند اما استعاره نخ تسبیح، سیاست و دکترینی را تولید و القا می‌کند که این مرکز ثقل را تغییر می‌دهد و با تصدی‌گری و خودمحوری، کانون و گرانیگاه جامعه و نظام از مردم به سمت دولت و حاکمیت منتقل می‌شود و این دکترین می‌تواند مانند یک سم مهلک در میان و بلندمدت به‌ صورت کاملا آرام و نرم، ضربات مهلکی را به بدنه انقلاب و پایه‌های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران و مردم که صاحبان اصلی انقلاب هستند، بزند. 

 

* بدیل جایگزین

در مقام ارائه راه‌حل و راهکار باید استعاره‌ جایگزین برای استعاره قبل مطرح کرد (ارائه راهکار و راهبرد پیشنهادی و سعی در اجرای آن مرز بین نق زدن و غر زدن و حرکت جهادی است). بر این اساس کمی از استعاره «بالشتک جاسوزنی» اندرو هیوود (Andrew Heywood) در کتاب «سیاست» وام می‌گیرم. ضرورت هم‌افزایی و همراستایی بردارهای پراکنده توانمند مردمی بر کسی پوشیده نیست اما به نظر نگارنده این نخ تسبیح نیست که می‌تواند این بردارهای کوتاه و بلند و غیر همراستا را در یک راستا قرار دهد، بلکه کارویژه دولت و حاکمیت در کشور تغییر کرده و باید به اصل خود بازگردد و در جای خود قرار گیرد. 

گروه‌های جهادی و نیروهای مردمی مانند دانه تسبیح یک‌شکل و با کارکرد مشابه نیستند، بلکه این نیروها مانند سوزن می‌مانند. بعضی سوزن ته‌گرد هستند، بعضی سوزن چرخ‌خیاطی، بعضی سوزن دوخت و دوز دستی هستند و برخی برای لحاف‌دوزی ساخته ‌شده‌اند. هر یک کاربرد ویژه‌ا‌ی دارند و در جای خود مهم هستند. شما نمی‌توانید از جوال‌دوز به‌ عنوان سوزن ته‌‌گرد استفاده کنید و برعکس، در عین اینکه هر دو مفید و کارآ هستند. این سوزن‌ها نیاز به نیروی دیگری ندارند تا معنا و هویت پیدا کرده و بتوانند فعالیت کنند. هر یک به‌ تنهایی در جای خود مهم هستند و چه ‌بسا چرخ‌خیاطی با تمام امکانات و پیچیدگی‌های فنی و فناوری بالا بدون سوزن کوچک از کار می‌افتد و بی‌خاصیت می‌شود. 

در عین اینکه این سوزن‌ها اصل و ذاتی یک‌شکل دارند اما الزاما ظاهر آنان دقیقا شبیه هم نیست اما اگر این سوزن‌ها رها شوند و در محل مناسب خود قرار نگیرند و هدایت نشوند، چه‌ بسا آسیب‌رسان هم باشند، لذا لازم است محلی برای تجمیع آنها فراهم کرد که این محل می‌تواند محل هدایت، آموزش، تنظیم و گسترش و تولید باشد. بالشتک جاسوزنی باید جاذب نیروها و مبدل آنان باشد، پس باید به بلوغ لازم برسد تا با برون‌سپاری و انعطاف‌پذیری در یک میان‌داد غیرتصدی‌گر و فرآیند باز، درون‌داد‌های مختلف را تبدیل به برون‌داد‌های مطلوب کند. 

نهادها و سازمان‌های مسؤول باید از اقدامات و عملیات‌هایی که گروه‌های مردمی می‌توانند به ‌صورت بالفعل انجام دهند، جداً بپرهیزند و آنان را به مردم بسپارند و حتی در مواردی که در آینده این گروه‌ها می‌توانند از بالقوه به بالفعل تبدیل شوند، حامی و پشتیبان آنان باشند و به این بلوغ و درک برسند که به ‌جای برادری و رقابت، پدری کنند و در ساحت‌های والاتر، بزرگ‌تر و مهم‌تر ورود کنند؛ اموری که کمتر به آنان پرداخته ‌شده که ضروری‌تر نیز هستند، مانند سیاست‌گذاری، تسهیل‌گری، تنظیم‌کنندگی، شتاب‌دهندگی و حتی اَبَرشتاب‌دهندگی و در کل فعالیت‌های کلان با نگاهی بلندنظرانه که شأن حاکمیت است؛ ماکرو بنگریم، نه میکرو. 

در پایان توجه مخاطبان بویژه مسؤولان را به این موضوع جلب می‌کنم که باید آینده را ساخت و زودتر از حوادث آنها را کنترل کرد، اگر نه اسیر رخدادها خواهیم شد و چاره‌ای نداریم که به تغییرات تن دهیم؛ تغییراتی که شاید مطابق میل ما نباشد. 

* مدیر اندیشکده جهادی

اسدالله خسروی: در پی کاهش دمای هوا و ادامه بارش‌ها در اغلب مناطق کشور، دیروز 18 استان درگیر بارش شدید برف و باران بود تا جایی که شدت بارش‌ها به آبگرفتگی معابر، جاری شدن سیلاب، بالا آمدن سطح آب رودخانه‌ها، شکسته شدن پل‌ها در برخی شهرهای شمالی و همچنین انسداد برخی راه‌های مواصلاتی منجر شد. به گزارش«وطن ‌امروز»، اگر‌چه بارش باران از هفته گذشته در بیشتر استان‌های کشور شروع شده اما ادامه این نزولات جوی از روز پنجشنبه به صورت برف و کولاک، شهرهای شمالی کشور را سفیدپوش کرد و باعث بسته شدن خیلی از راه‌های مواصلاتی و جاده‌های روستایی شد. جاری شدن سیل در برخی شهرها، بسته شدن جاده‌ها، قطع ارتباط راه‌ها در برخی مناطق روستایی به دلیل بارش سنگین برف و بالا آمدن سطح آب رودخانه‌ها، متأثر از تداوم بارش‌های مستمری است که طبق نظر کارشناسان میزان این بارش‌ها طی یکی دو سال اخیر در آبان‌ماه کم‌نظیر بوده است. همچنین ادامه بارش‌ها که معمولا در ارتفاعات به صورت برف و کولاک بوده است، باعث گیر کردن ده‌ها خودرو و صدها نفر از مردم در محورهای مواصلاتی بویژه در جاده هراز، جاده‌های استان زنجان، همدان و استان‌های شمالی شده که بار دیگر لزوم آمادگی مسؤولان و دستگاه‌های اجرایی و امدادرسان برای مقابله با بحران برف و باران را گوشزد کرد. از طرفی بر اساس آمار دفتر مطالعات پایه شرکت مدیریت منابع آب ایران، سال آبی ۹۹ در حالی به پایان رسید که این سال با متوسط 7/157 میلیمتر بارندگی‌ جزو کم‌بارش‌ترین سال‌ها در ۵۰ سال گذشته بود، با این وجود، این رقم نسبت به سال آبی ماقبل با میزان بارش 7/317 میلیمتر حدود ۵۰ درصد و نسبت به میانگین دوره‌های مشابه بلندمدت ۳۷ درصد کاهش نشان می‌دهد. این در حالی است که رشد 8/7‌میلیمتری بارش‌ها در نیمه نخست ماه جاری نسبت به زمان مشابه سال گذشته، به همراه مواجهه کشور با یک دوره بارشی مطلوب تا پایان آبان‌ماه سال جاری بیانگر افزایش میزان بارندگی و امید به روزهای خوب در شروع سال آبی جدید است. در این باره رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی اعلام کرده است از ابتدای سال آبی جدید تا پایان 14 آبان، میزان بارش‌ها در کشور 6/12 دهم میلیمتر بوده است که در مقایسه با سال گذشته با بارش 8/4 دهم میلیمتری‌ای که اتفاق افتاده، 8/7‌میلیمتر رشد را نشان می‌دهد. صادق ضیاییان دیروز با اشاره به تحلیل آخرین نقشه‌های پیش‌یابی از وضعیت جوی کشور گفت: در نیمه غربی کشور، استان‌های ساحلی دریای خزر، مرکزی، قزوین، البرز، تهران، قم، سمنان و برخی مناطق اصفهان بارش باران، برف و وزش باد شدید موقت، همچنین در بوشهر و خوزستان رگبار و رعدوبرق و وزش باد شدید موقت پیش‌بینی می‌شود. وی در ادامه با بیان اینکه یکشنبه ۲۳ آبان و دوشنبه ۲۴ آبان در غالب مناطق کشور جو آرام بوده و مجددا با افزایش غلظت آلاینده‌های جوی مواجه خواهیم بود، اظهار داشت: سه‌شنبه ۲۵ آبان با ورود سامانه بارشی از شمال غرب کشور، بارش باران و برف در شمال غرب، غرب، دامنه‌ها و ارتفاعات البرز و سواحل دریای خزر آغاز خواهد شد. همچنین در این باره رئیس مرکز اطلاعات و کنترل ترافیک پلیس راهور ناجا دیروز از بارش برف و باران در محورهای ۱۸ استان و انسداد 6 محور مواصلاتی خبر داد. سرهنگ شیرانی درباره آخرین وضعیت جوی کشور گفت: بارش برف و باران در برخی محورهای استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل، البرز، زنجان، قزوین، قم، مازندران، مرکزی، همدان و کردستان گزارش شده است. همچنین بارش باران در برخی محورهای استان‌های اصفهان، تهران، لرستان، چهارمحال‌و‌بختیاری، مرکزی، کهگیلویه‌و‌بویراحمد و گیلان گزارش شده و لازم است رانندگان حتما مقررات مربوط به رانندگی در شرایط بارش برف و باران را رعایت کنند. رئیس مرکز اطلاعات و کنترل ترافیک پلیس راهور ناجا همچنین با اشاره به محورهای مسدود گفت: برابر آخرین گزارش‌ها محور زنجان - طارم به علت بارش برف و کولاک، محور هندیجان- دیلم به علت بارش باران و آبگرفتگی و محور جدید هشتگرد- طالقان و محور سروآباد- پاوه (گردنه تته) به علت بارش برف و کولاک تا اطلاع بعدی مسدود است. شیرانی در گفت‌وگو با ایسنا ادامه داد: همچنین آزادراه تهران- شمال و محور کرج- چالوس نیز به علت بارش باران و سیلاب تا اطلاع بعدی مسدود بوده و مسیر جایگزین محور‌های هراز و فیروزکوه است. وی افزود: هموطنانی که قصد سفر در جاده‌ها را دارند باید آمادگی لازم برای رانندگی در شرایط برفی را داشته باشند. همراه داشتن زنجیر چرخ و اطمینان از سالم بودن سیستم گرمایشی خودرو قبل از سفر از الزامات رانندگی در این شرایط است. رئیس مرکز اطلاعات و کنترل ترافیک پلیس راهور ناجا در خاتمه افزود: رعایت احتیاط در رانندگی و همچنین رانندگی با سرعت مطمئنه در این شرایط موکدا توصیه می‌شود. 

 

* امدادرسانی به مردم و تخلیه آبگرفتگی منازل

ادامه بارش‌ها در شهرهای شمالی باعث آبگرفتگی معابر و ورود آن به برخی منازل شد اما نیروهای امدادرسان برای تخلیه آب منازل وارد عمل شدند. مدیرعامل هلال‌احمر گیلان در این باره گفت: همزمان با آغاز بارش باران و سیل در استان گیلان تا دیروز به ۶۷ نفر از هموطنان متاثر از باران و سیل امدادرسانی شد. سیاوش غلامی با اشاره به تداوم روند امدادرسانی جمعیت هلال‌احمر استان گیلان در پی بارش باران و سیل اظهار کرد: عوامل امدادی جمعیت هلال‌احمر از شعب و پایگاه‌های امداد و نجات املش، رودسر، فومن و صومعه‌سرا طی عملیات‌های مختلف نسبت به امدادرسانی از جمله رفع آبگرفتگی 6 باب منزل در شهرستان رودسر، ۱۴ باب منزل در املش و یک باب منزل در فومن اقدام کردند، همچنین 6 نفر از ساکنان ۲ منزل مسکونی در میانده چابکسر توسط عوامل امدادی به منطقه امن منتقل شدند. وی با تاکید بر خودداری هموطنان از سفرهای غیرضروری افزود: با توجه به یخ‌زدگی جاده‌ها و معابر در ارتفاعات استان، هموطنان حتی‌الامکان از سفرهای غیرضروری خودداری کنند، همچنین برای ایمنی بیشتر به هشدارهای پلیس، راهداری و جمعیت هلال‌احمر توجه کنند.

گفتنی است بارش‌های رخ داده در استان‌های کشور غالبا به صورت برف بوده به شکلی که استان یزد نیز متاثر از شرایط جوی، بارش برف سنگینی را شاهد بود.  

 

* بارش ۲۰ سانتیمتری برف و انسداد پل‌ها و طغیان رودخانه‌ها

شدت بارش‌ برف در گیلان تعدادی از مناطق استان را سفیدپوش، رودخانه‌ها را سیلابی و راه مواصلاتی تعدادی از روستاها را مسدود کرد. در پی فعالیت سامانه سرد و بارشی و جریانات هوایی شمال، بارش‌های شدیدی در استان گیلان از پنجشنبه آغاز شده که هم‌اکنون نیز ادامه دارد و بارش برف در اشکورات رودسر، املش، مناطق ییلاقی تالش، رضوانشهر، ماسال، شفت و فومن گزارش شده است. فریبرز مرادی، مدیرکل راهداری و حمل‌و‌نقل جاده‌ای گیلان اعلام کرد: در محور پونل به خلخال ۲۰ سانتیمتر برف و محورهای بلوردکان به خصیب دشت و اسالم به خلخال نیز حداقل ۱۰ سانتیمتر برف باریده است. به گفته وی، محور ماسال به گیوان نیز ۵ سانتیمتر برف باریده و ییلاقات رودبار نیز سفیدپوش شده است. مدیرکل مدیریت بحران استانداری گیلان نیز اعلام کرده که در شهرستان‌های املش، رودسر، شفت، فومن، رضوانشهر، تالش و صومعه‌‌سرا بارش‌ باران بسیار شدید بوده و رودخانه‌های آنها نیز سیلابی هستند. امیر مرادی خبر داده که در تمام شهرستان‌های یادشده اعضای ستاد مدیریت بحران در آماده‌باش کامل هستند و اوضاع تحت کنترل است. اما به‌رغم تلاش‌های صورت گرفته، پل آبنمای کوشکوره شهرستان رودسر، پل آبنمای کشاورز محله در املش، پل خطیبان به کولیسران در شفت و پل‌های آب‌نمای رودبارچیره گوراب پس، خطیب گوراب، شکلگوراب زیده و راسته کنار زیر آب رفتند و هم‌اکنون نیز مسدود هستند و راه مواصلاتی تعدادی از روستاها مسدود شده است. بر اثر بارش شدید باران در شبانه‌روز گذشته و طغیان رودخانه در محدوده دهستان بهمبر از توابع بخش ضیابر شهرستان صومعه‌سرا پل عبور و مرور روستای آقا محله بهمبر و همچنین روستای خمیران بندر انزلی مسدود شد. بر اثر وقوع این سیلاب انبار علوفه و اسطبل بیش از ۴۰ خانوار روستای آقا محله بهمبر غرق آب و در پی آن ستاد مدیریت بحران شهرستان تمام امکانات لجستیکی را در منطقه بسیج کرد. سیدمحمدی، رئیس ستاد مدیریت بحران شهرستان صومعه‌سرا نیز گفت: 2 دستگاه بیل مکانیکی در روستای درگیر سیل حضور یافت و پس از ۷ ساعت تلاش و لایروبی دهانه پل روستای بهمبر آب این رودخانه فروکش کرد. همچنین امیر مرادی، مدیرکل مدیریت بحران گیلان اعلام کرده راه دسترسی به سد مخزنی رودسر، راه‌های روستایی شبخوش پهلو، سفید داربن، چپر گوابر، پیش بیجار در املش و پل چوبر شفت توسط راهداری و سایر دستگاه‌ها رفع انسداد شده‌ است.

***

گروه اقتصادی: اخبار امیدوار‌کننده‌ای از میزان صادرات و افزایش قیمت نفت کشورمان به گوش می‌رسد. از سویی قیمت نفت ایران در یک جهش بی‌سابقه پس از فروکش کردن کرونا در سرتاسر جهان و افزایش تقاضا به 14/82 دلار رسیده و از سوی دیگر اخبار رسمی فراوانی درباره افزایش میزان صادرات نفت منتشر شده است. 

 

* روند صعودی صادرات نفت و میعانات گازی در دولت سیزدهم

گزارش‌ها حاکی است با روی کار آمدن دولت سیزدهم، روند صادرات نفت و میعانات گازی ایران صعودی شده که عمده این صادرات نیز به مقصد چین است. 

اخیرا روزنامه واشنگتن‌تایمز در گزارشی اذعان کرده است از سال گذشته میلادی، میزان خرید نفت ایران توسط چینی‌ها به روزانه یک میلیون و 160 هزار بشکه رسیده است. در مجموع به نظر می‌‌رسد در حال حاضر میزان صادرات نفت و میعانات گازی ایران هر رقمی که باشد بالاتر از یک میلیون بشکه در روز است، این در حالی است که میانگین صادرات نفت ایران سال گذشته کمتر از 300 هزار بشکه در روز بوده است. 

به نظر می‌‌رسد افزایش صادرات نفت ایران در دولت سیزدهم تحت تاثیر بازارسازی وزارت نفت و گسترش تعاملات با کشور چین و سایر کشورها رقم خورده است، به گونه‌ای که در حال حاضر طبق شنیده‌ها تعاملات نفتی ایران با روسیه و ونزوئلا نیز برای فروش نفت احیا شده است. 

نمونه بارز این موضوع، انعقاد قرارداد سوآپ نفت و میعانات گازی بین ایران و ونزوئلاست که تحت تاثیر بازاریابی ۲ کشور، رقم صادرات میعانات گازی ایران افزایش یافته است. 

به طور کلی روند صعودی صادرات نفت ایران در دولت سیزدهم و دور زدن تحریم‌های نفتی به قدری قابل ملاحظه است که آمریکایی‌ها برای جلوگیری از تداوم این روند افزایشی به اقداماتی نظیر توقیف و مصادره نفت ایران روی آورده‌اند که البته در آن حوزه نیز با شکست مقابل نیروهای دریایی سپاه پاسداران مواجه شده‌اند.

 

* فروش نفت بهتر شده است

جواد اوجی نیز اخیرا در حاشیه حضورش در کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفته بود: در این جلسه گزارشی از عملکرد وزارت نفت در 70 روز گذشته در زمینه‌های مختلف؛ از جمله تولید و صادرات میعانات گازی و فرآورده‌های نفتی ارائه شد. 

وزیر نفت ادامه داد: به لطف پروردگار و همت همه همکاران و با کمک و پشتیبانی دولت خوشبختانه وضعیت فروش نفت بهتر شده و در حال استفاده از ظرفیت‌های مختلف خارجی و داخلی هستیم. اوجی ادامه داد: همچنین بحث تهاتر در قالب مشارکت در پروژه‌های سرمایه‌گذاری بویژه پروژه‌های سنواتی توسط دولت مشخص شده و بزودی کلید خواهد خورد. 

بنا بر این گزارش، صادرات نفت در ازای دریافت کالای اساسی یا پروژه‌های ساختمانی و عمرانی را می‌توان در این گزاره تفسیر کرد. تهاتر با چین و روسیه، بویژه اقداماتی که در 2 سال اخیر رخ داد، باعث شد سیاست‌گذاران متوجه شوند که غیر از انتقال ارز می‌توان از روش‌های دیگر برای انتقال ارز در ازای نفت استفاده کرد.  بر این اساس با شروع دولت سیزدهم با قدرت بیشتری موضوع تهاتر توسط وزارت نفت در حال پیگیری است.

تهاتر روشی جایگزین تجارت ارزی است که در آن هر ۲ طرف بنا به نیازهای همدیگر تبادل کالایی می‌کنند. این روش در دولت‌های یازدهم و دوازدهم به دلیل اینکه اساس سیاست‌های دولت مستقر مذاکره و حفظ ارتباط خارجی بوده به فراموشی سپرده شد اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم بار دیگر جایگاه قابل توجهی پیدا کرد. 

 

* افزایش 9/10 درصدی قیمت نفت سنگین ایران

بر اساس جدیدترین گزارش ماهانه اوپک، قیمت نفت سنگین ایران در ماه میلادی گذشته رشد 9/10 درصدی داشته و با 06/8 دلار افزایش به 14/82 دلار رسیده است. قیمت نفت سنگین ایران در اکتبر به ۸۲ دلار و ۱۴ سنت در هر بشکه رسید که در مقایسه با ۷۴ دلار و 8 سنت سپتامبر، 8 دلار و 6 سنت معادل 9/10 درصد بالاتر بود. میانگین قیمت نفت سنگین ایران از ابتدای سال ۲۰۲۱ تاکنون ۶۸ دلار و ۱۷ سنت در مقایسه با ۳۹ دلار و ۷۰ سنت در مدت مشابه سال ۲۰۲۰ بوده است. ارزش سبد نفتی اوپک در اکتبر 8 دلار و ۲۳ سنت معادل 1/11 درصد در مقایسه با سپتامبر افزایش یافت و به ۸۲ دلار و ۱۱ سنت در هر بشکه رسید. ارزش سبد نفتی اوپک تحت تاثیر بهبود بیشتر عوامل بنیادین بازار و قیمت‌های پایه بالاتر برای دومین ماه متوالی افزایش داشت. میانگین ارزش سبد نفتی اوپک از ابتدای سال ۲۰۲۱ تاکنون، ۶۸ دلار و ۳۳ سنت در هر بشکه بوده که ۲۷ دلار و ۷۷ سنت معادل 4/68 درصد افزایش در مقایسه با ۴۰ دلار و ۵۷ سنت در مدت مشابه سال ۲۰۲۰ نشان می‌دهد. تولید نفت اوپک - متشکل از ۱۳ کشور- در اکتبر به 45/27 میلیون بشکه در روز رسید که 22/0 میلیون بشکه در روز در مقایسه با سپتامبر افزایش داشت. تولید نفت عمدتا در عربستان سعودی، ونزوئلا، امارات عربی متحده و کویت افزایش یافت اما در نیجریه، گابن و گینه استوایی کاهش داشت. همچنین تولید نفت ایران ۱۰ هزار بشکه در روز در اکتبر نسبت به ماه پیش از آن افزایش یافت و از 492/2 میلیون بشکه در روز به 502/2 میلیون بشکه در روز رسید.

 

گروه اقتصادی: پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم، یکی از چالش‌هایی که تیم اقتصادی دولت با آن مواجه بود، تلاطم بازار و تورم کالاهای اساسی بود. دولت از ابتدا سعی کرد با اتخاذ سیاست‌های مختلف آرامش را به بازار بازگرداند تا اقشار مختلف به کالاهای اساسی دسترسی راحت‌تری داشته باشند. یکی از سیاست‌هایی که مورد بحث کارشناسان اقتصادی قرار گرفت، تصمیم‌گیری درباره تخصیص ارز ترجیحی 4200 تومانی بود. از آغاز این سیاست در دولت تدبیر و امید، کارشناسان اثرات مخرب این تصمیم بر اقتصاد ایران را گوشزد کردند. تاثیر تخصیص ارز 4200 تومانی را در 3 سال اخیر تجربه کرده‌ایم که با وجود تخصیص ارز ترجیحی به کالاهای اساسی، تورم برخی از این اقلام همچون مرغ و روغن مایع از تورم عمومی پیشی گرفته است و از سوی دیگر بسیاری از اقشار همچنان توان دسترسی به برخی از این کالاها را ندارند. این تجربه نشان از این موضوع است که سیاست ارز 4200 تومانی در تحقق اهداف خود موفق نبوده است و باید سیاست‌های جایگزینی برای تنظیم بازار کالاهای اساسی و توانمندسازی اقشار مختلف در نظر گرفت.  

در همین حال که دولت در بزنگاه تصمیم‌گیری برای آینده تخصیص ارز ترجیحی و اصلاح این سیاست است، باید نظارت‌های پیشینی و پسینی کارآمدی بر وضعیت توزیع و فروش اقلام مختلف خوراکی و کالاهای اساسی داشته باشد. 

 بر همین اساس معاونت توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی پنجشنبه گذشته فهرست قیمت رسمی اقلام خوراکی را اعلام کرد. البته لازم به ذکر است تعیین دستوری قیمت کالا باید به صورت موقتی باشد و نمی‌توان به صورت بلندمدت این اقدام را انجام داد، چرا که این شیوه قیمت‌گذاری در بلندمدت باعث کاهش رفاه عمومی جامعه خواهد شد اما در این برهه که دولت در نظر دارد سیاست ارز ترجیحی را اصلاح کند تا منافع آن به اقشار ضعیف‌تر برسد، باید سیاست‌های جانبی همچون نظارت‌ بر فروش اجرایی شود. 

 

* افزایش قیمت خودرو منتفی شد

در ادامه برقراری ثبات در بازارهای مختلف، به دستور رئیس‌جمهور، وزارت صنعت، معدن و تجارت از ۲ خودروساز بزرگ خواست قیمت محصولات خود را که طی ۲ روز اخیر مشمول افزایش قیمت شدند، به قیمت‌های قبل بازگردانند بر این اساس افزایش قیمت خودرو‌های داخلی منتفی شد. 

پس از اتمام دوره 6 ماهه از آخرین قیمت‌گذاری شورای رقابت برای محصولات خودروسازان، طی چند روز اخیر محصولات ایران‌خودرو و سایپا مشمول افزایش قیمت شده و بر این اساس قیمت‌های جدید برای نیمه دوم سال جاری اعلام شد. 

هر چند شورای رقابت چندان رضایتی از این تصمیم وزارت صمت مبنی بر ارائه مجوز افزایش قیمت به خودروسازان نداشت اما اعلام شده است دستور لغو افزایش قیمت خودرو‌های داخلی توسط رئیس‌جمهور صادر شده و وزارت صمت به خودروسازان ابلاغ کرده که قیمت محصولات مشمول افزایش قیمت نشود و به حالت قبل بازگردد. 

این در حالی است که گروه صنعتی ایران‌خودرو فروش فوق‌العاده محصولات خود با قیمت‌های جدید را به مرحله اجرا درآورد اما حالا این گروه خودروسازی باید قیمت محصولات عرضه‌شده را به قیمت‌های پیشین بازگرداند و احتمالا باید بخشنامه جدیدی برای بیست‌و‌پنجمین فروش فوق‌العاده منتشر کند. 

البته شورای رقابت طی چند روز اخیر بیانیه‌هایی مبنی بر اینکه بازار همچنان انحصاری است و قیمت‌گذاری باید توسط این شورا انجام شود، صادر کرده است. 

وزارت صمت هم در شرایطی به دستور رئیس‌جمهوری خواستار لغو اعمال افزایش قیمت محصولات خودروسازان شده است که  چهارشنبه‌شب سهیل معمارباشی - مدیرکل صنایع حمل‌ونقل وزارت صمت - عدم هماهنگی با شورای رقابت را کوتاهی خود خواند و در رابطه با واکنش وزارت صمت به این اظهارات شورای رقابت اظهار کرد: هماهنگی‌ها و مجوز‌های لازم در زمینه افزایش قیمت خودرو‌ها اخذ شده است اما این عدم هماهنگی با شورای رقابت به نوعی تقصیر بنده بوده است و باید هماهنگی با شورای رقابت نیز انجام می‌شد. موضوع تنظیم بازار خودرو به وزارت صنعت، معدن و تجارت واگذار شده است.

نکته قابل توجه اینجاست که اساساً مدیریت بازار با اقدامات سلبی و بازدارنده امکان‌پذیر نیست. احتیاج است اگر برنامه‌ای برای مدیریت طراحی می‌شود تمام عوامل تولید در نظر گرفته شود نه اینکه فقط در آخرین حلقه توزیع نظارت‌ها تشدید شود. 

 

گروه سیاسی: معاون سیاسی وزیر امور خارجه که در تور اروپایی برای رایزنی‌ درباره ازسرگیری مذاکرات وین به منظور رفع تحریم‌های ضدایرانی به سر می‌برد، پس از سفر به پایتخت ۳ کشور اروپایی عضو برجام و ملاقات با همتایان خود در پاریس، برلین و لندن، به مادرید رسید. «علی باقری‌کنی» قرار است طی حضور خود در اسپانیا با «انریکه مورا» هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام در محل سفارت جمهوری اسلامی ایران در مادرید دیدار و درباره مذاکرات آتی در وین گفت‌وگو کند. 

به گزارش «وطن‌امروز»، همزمان با اینکه در تهران حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه طی توئیتی اعلام کرد ایران آماده حصول یک توافق خوب در وین بر پایه انجام تعهدات طرف‌های برجامی است، معاون سیاسی وزارت امور خارجه ایران در جریان سفر اروپایی خود ۲ گفت‌وگو با شبکه «پرس تی‌وی» و «سی‌ان‌ان» ترتیب داد تا مواضع و خواست ایران در گفت‌وگوهای آتی طی ماه آینده در وین را شفاف‌تر کند. در همین رابطه، باقری در گفت‌وگو با شبکه «پرس تی‌وی» درباره هدف از گفت‌وگوهای وین از منظر جمهوری اسلامی ایران عنوان کرد: هدف اصلی گفت‌وگوها از نظر جمهوری اسلامی ایران، لغو تحریم‌های غیرقانونی است که توسط دولت ایالات متحده آمریکا به واسطه نقض فاحش توافق برجام و نقض قطعنامه ۲۲۳۱ علیه ملت ایران اعمال شده است. معاون سیاسی وزیر امور خارجه در توضیح این موضوع که پیش‌تر عنوان کرده بود این مذاکرات، هسته‌ای نیست، گفت: ما مذاکرات هسته‌ای را سال ۲۰۱۵ به اتمام رساندیم که نتیجه آن توافق برجام بود. آمریکایی‌ها با خروج از برجام، هم برجام را نقض کردند و هم قطعنامه ۲۲۳۱ را که در پی آن، هم تحریم‌های گذشته و هم تحریم‌های جدید را علیه ملت ایران اعمال کردند. هدف اصلی مذاکرات آینده، بازگشت آمریکا از این تحریم‌هاست. وی تصریح کرد: اقدامات هسته‌ای ایران در پاسخ به اقدامات آمریکا در اعمال تحریم‌های غیرقانونی علیه جمهوری اسلامی ایران و در چارچوب توافق برجام بوده است. اقدام آمریکا، خلاف حقوق بین‌الملل، خلاف برجام و خلاف قطعنامه ۲۲۳۱ بوده ولی اقدام جمهوری اسلامی ایران بر اساس متن برجام بوده است، لذا ابتدا باید درباره لغو تحریم‌های غیرقانونی تصمیم گرفته شود. باقری‌ در ادامه گفت: یکی از موضوعات مهم در دستور کار گفت‌وگوها این است که ما به تضمین‌هایی دست پیدا کنیم که از تکرار مجدد نقض فاحش یک توافق بین‌المللی جلوگیری کنیم. آمریکایی‌ها با نقض برجام و نقض قطعنامه ۲۲۳۱ و تحمیل تحریم علیه جمهوری اسلامی ایران، صرفا به جمهوری اسلامی ایران خسارت وارد نکردند، بلکه به کشورهای دیگر عضو برجام نیز خسارت وارد کردند، چون این کشورها تعاملات اقتصادی و قراردادهای اقتصادی با ایران داشتند. همچنین آمریکایی‌ها به کشورهای دیگری هم که با ایران تعاملات اقتصادی داشتند یا می‌خواستند این تعاملات را داشته باشند، خسارت زدند. آمریکایی‌ها به یک توافق بین‌المللی نیز خسارت وارد کردند، چون هر توافق بین‌المللی، یک هویت حقوق بین‌الملل دارد. آمریکایی‌ها با این اقدام‌شان به این توافق هم صدمه زدند و خسارت وارد کردند. مذاکره‌کننده ارشد پرونده هسته‌ای ایران درباره دیدار برخی همتایان اروپایی خود در روزهای اخیر و دیدگاه آنها برای پیشبرد این گفت‌وگوها توضیح داد: من در ۳ روز گذشته گفت‌وگوهای خیلی خوبی را با مقام‌های سیاسی ۳ کشور فرانسه، آلمان و انگلیس داشتم. گفت‌وگوها در عین حال که صریح و جدی بود ولی سازنده و رو به جلو بود. ما نگاه خودمان را به طور خیلی صریح و شفاف درباره چارچوب‌های لازم در گفت‌وگوهای پیش رو به آنها گفتیم و نگاه‌مان را با آنها به اشتراک گذاشتیم و انتظارات‌مان را از گفت‌وگوهای آینده به آنها اعلام کردیم. به هر حال، آن چیزی که مهم است، این است که کشورهای اروپایی بتوانند مسیری را طی کنند که بتوانند منافع خودشان را در دوره پیش رو تامین کنند. 

باقری همچنین با شبکه خبری «سی‌ان‌ان» گفت‌وگو کرد. مذاکره‌کننده ارشد ایران در مصاحبه با «کریستین امان‌پور» مجری سی‌ان‌ان گفت: موضوع اصلی در گفت‌وگوهای پیش رو رفع تحریم‌های غیرقانونی است که به خاطر خروج آمریکا از برجام و نقض تعهداتش علیه ملت ایران تحمیل شده است. وی در پاسخ به این سوال مجری که آیا ایران خواستار رفع تحریم‌ها قبل از حصول توافق یا به عنوان بخشی از یک توافق است، گفت: «قاعدتا بخشی از آن است ولی ابتدا باید به یک نتیجه و جمع‌بندی مطلوب از نظر ما برسد».

 

* قدرت‌های اروپایی هم ضمانت بدهند

معاون سیاسی وزیر امور خارجه همچنین در مصاحبه‌ای با روزنامه «گاردین» که بامداد جمعه (21 آبان/ 12 نوامبر) به زبان انگلیسی منتشر شد، گفت: «برجام دارای چارچوب روشنی است و سایر مسائل به آن مربوط نیست. ما بر سر قابلیت‌های دفاعی یا امنیت‌مان مذاکره نخواهیم کرد».گاردین از قول علی باقری نوشته که در دورهای قبلی مذاکرات وین بر سر روش‌های راستی‌آزمایی تحریم‌های آمریکا و آثار عملی این رفع تحریم‌ها بر تجارت با ایران توافقی حاصل نشده است. گاردین نوشته باقری برای دفاع از موضع ایران مبنی بر اینکه آمریکا باید به ایران درباره پایبندی به برجام ضمانت بدهد، تصریح کرد: «مساله به توافق مربوط می‌شود نه سیاست. اگر میان ۲ دولت توافق صلح حاصل شود، آن توافق، اثر قانونی یک معاهده را خواهد داشت. این، قانون بین‌المللی است. نمی‌شود قوانین داخلی یک کشور بر یک توافق بین‌المللی ارجحیت پیدا کند. چنین چیزی خلاف قوانین بین‌المللی است». طبق گزارش گاردین، علی باقری اضافه کرده ایران علاوه بر این خواستار آن است قدرت‌های اروپایی هم ضمانت بدهند صرف‌نظر از مواضع آمریکا به تجارت با ایران ادامه خواهند داد. او در ادامه گفت: «هدف اصلی ما رفع تحریم‌های قانونی است که آنها با نقض قطعنامه‌های سازمان ملل به ملت ایران تحمیل کرده‌اند. هر تحریم در نقض برجام که توسط رئیس‌جمهور اوباما یا رئیس‌جمهور ترامپ وضع شده، باید رفع شود».

 

* سفر منطقه‌ای رابرت مالی

همزمان با تحرکات دیپلماتیک کشورمان، دفتر سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز پنجشنبه طی بیانیه‌ای از سفر رابرت مالی، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران به خاورمیانه خبر داد. بر اساس این بیانیه، رابرت مالی از پنجشنبه 11 نوامبر (20 آبان) عازم خاورمیانه شده و پس از سفر به امارات، سرزمین‌های اشغالی، عربستان سعودی و بحرین، روز شنبه 20 نوامبر (29 آبان) به سفر خود پایان خواهد داد. در بیانیه سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اعلام شده است رابرت مالی در سفر خود به خاورمیانه، درباره «تعاملات منطقه‌ای»، «طیف وسیعی از نگرانی‌های مرتبط با ایران» و «دور تازه مذاکرات برای بازگشت متقابل به پایبندی به برجام» با مقامات امارات، سرزمین‌های اشغالی، عربستان و بحرین بحث و تبادل نظر خواهد کرد. 

 

* آمریکا باید اراده سیاسی خود را به ایران ثابت کند

«سرگئی ریابکوف» معاون وزیر خارجه روسیه در گفت‌وگو با خبرگزاری «تاس» اعلام کرد دولت آمریکا باید قصد خود برای تجدید نظر در سیاست اعمال تحریم‌ها علیه ایران را به منظور پیشرفت در روند احیای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) نشان دهد. ریابکوف گفت: «باید حداکثر تلاش‌ها برای ازسر‌گیری مذاکرات مربوط به احیای کامل یا به اصطلاح «تنظیمات کارخانه‌ای» برجام انجام گیرد. اکنون لازم است تا اراده سیاسی لازم در این باره نشان داده شود. بسیار مهم است که طرف آمریکایی در عمل ثابت کرده و نشان دهد در سیاست اعمال تحریم‌ها علیه تهران که طی سال‌های اخیر اجرا شده تجدید نظر کرده است و طرف ایرانی باید بار دیگر امکان استفاده از مزیت‌های اقتصادی در نظر گرفته شده برای این کشور در چارچوب توافقنامه هسته‌ای را به دست آورد». معاون وزیر خارجه روسیه ادامه داد: «البته ایران هم باید به نوبه خود و در راستای احیای کامل برجام، برخی اقدامات موقت خود در زمینه فعالیت‌های هسته‌ای را که دیگر طرفین شرکت‌کننده در برجام به عنوان انحراف از پارامترهای توافق هسته‌ای ثبت کرده‌اند متوقف کند».

گروه سیاسی: رئیس‌جمهور پیش‌بینی، پیشگیری و درمان آسیب‌های اجتماعی را وظیفه همه بخش‌های حکومت عنوان و تصریح کرد: آسیب‌های اجتماعی با سرمایه اجتماعی رابطه متقابل دارند و هر چه آسیب‌های اجتماعی کاهش یابند، سرمایه اجتماعی تقویت خواهد شد. 

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی در نخستین نشست شورای اجتماعی کشور در دولت سیزدهم گفت: به طور طبیعی همه جوامع کم‌و‌بیش مبتلا به آسیب‌های اجتماعی هستند اما این آسیب‌ها حتی در سطح محدود به هیچ وجه زیبنده نظام اسلامی نیست. رئیس‌جمهور آسیب‌دیدگان اجتماعی را بخشی از عائله و خانواده مملکت دانست و افزود: باید از مبتلایان به آسیب‌های اجتماعی حمایت و به فکر درمان آنها بود. باید علل شیوع آسیب‌های اجتماعی و گرفتار شدن افراد به این آسیب‌ها را با راهکارهای علمی و آکادمیک بررسی و رفع کرد. وی اظهار داشت: نگاه تمام دستگاه‌ها باید معطوف به نجات آسیب‌دیدگان اجتماعی باشد و آسیب‌های اجتماعی را به‌مثابه ویروسی ببینیم که اگر مانند ویروس کرونا با آن مقابله نشود، به دیگران سرایت کرده و مشکل ایجاد می‌کند. رئیسی خاطرنشان کرد: در برابر آسیب‌های اجتماعی نیاز به اقدام هماهنگ و هم‌افزا داریم و باید مشارکت مردم و سازمان‌های مردم‌نهاد را نیز جذب کرد. رئیس‌جمهور گفت: همه نهادها باید گزارش عملکرد خود از اجرای تکالیف قانونی در مقابله و درمان آسیب‌های اجتماعی را ارائه کنند. آمار ارائه‌شده در گزارش عملکرد نهادهای مختلف حاکی از موفقیت در عمل به تکالیف قانونی آنهاست اما وقتی به وضعیت جامعه نگاه می‌کنیم چیز دیگری می‌بینیم و این نگران‌کننده است. 

رئیسی مقابله با آسیب‌های اجتماعی را وظیفه اخلاقی، دینی و قانونی نظام حکمرانی دینی برشمرد و اضافه کرد: دستگاه‌های مختلف مسؤول در برابر آسیب‌های اجتماعی باید با تمرکز بر علل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بروز این آسیب‌ها، خدمات صیانتی و توان‌بخشی ارائه کنند. رئیس‌جمهور تأکید کرد: عمیقا به جذب مشارکت مردم اعتقاد دارم. اگر در مقابله با کرونا تدبیر رهبر انقلاب در به میدان آوردن مردم نبود، امروز وضعیت مناسبی در این زمینه نداشتیم و لذا دولت باید با ایفای نقش حمایتی، هدایتی و نظارتی، ظرفیت‌ نهادهای مختلف و مردم را در عرصه مقابله با آسیب‌های اجتماعی به شکل هم‌افزا به میدان بیاورد. 

 رئیسی در ادامه سخنان خود با بیان اینکه عملکرد دستگاه‌های مختلف در زمینه اجرای تکالیف قانونی در برابر آسیب‌های اجتماعی باید رصد شود، اظهار داشت: اگر دستگاهی به تکالیف خود عمل نکرده باید علت آن مشخص شود و شورای اجتماعی کشور، موظف است عملکرد دستگاه‌ها را در این زمینه ارزیابی کند. رئیس‌جمهور ادامه داد: شورای اجتماعی کشور وظیفه دارد پس از ارزیابی عملکرد دستگاه‌ها، برای جبران کم‌کاری‌ها زمان تعیین کند تا همه دستگاه‌ها بدانند عمل به تکالیف قانونی در عرصه مقابله با آسیب‌های اجتماعی ضمانت اجرا دارد. وی تصریح کرد: انجام کار خوب از همه پسندیده است و از دولت، دستگاه‌های دولتی و کارکنان دولت و در کل هر دستگاه و نهادی که به حکومت و نظام اسلامی مرتبط و متصل است، پسندیده‌تر؛ لذا عملکرد کارکنان این بخش‌ها باید در نگاه مردم بهترین‌ و پسندیده‌ترین باشد و کارکنان دستگاه‌های حاکمیتی نباید نسبت به بایدها و نبایدها، چه در عرصه شخصی و چه اداری بی‌توجه و بی‌تفاوت باشند. رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: مدیران و مسؤولان دستگاه‌ها و نهادهای دولتی و حکومتی باید مراقب باشند و به کارکنان خود تذکر دهند که عملکرد آنان در نظر مردم بد جلوه نکند، چرا که دستگاه‌های حکومتی در زمینه عمل به بایدها و نبایدها در خط مقدم هستند. 

رئیسی با بیان اینکه همه بخش‌های فرهنگ‌ساز کشور از نظام تعلیم و تربیت، رسانه‌ها، بخش‌های رفاه و خدمات اجتماعی و انتظامی کشور باید همراه، هماهنگ و هم‌افزا عمل کنند، اظهار داشت: در تدوین برنامه هفتم توسعه کشور باید موضوع رفع آسیب‌های اجتماعی و صیانت از جامعه در برابر این آسیب‌ها را به شکل جدی مد نظر قرار داد و یکی از محورهای تنظیم این برنامه باید کاهش و رفع این آسیب‌ها باشد. رئیس‌جمهور اظهار امیدواری کرد با تقویت فرهنگ دینی و سبک زندگی ایرانی–اسلامی و رفع مسائل و مشکلات اقتصادی، شاهد کاهش هر چه بیشتر آسیب‌های اجتماعی باشیم. 

گروه سیاسی: در جریان عملیات کاوش پیکر مطهر شهدا توسط گروه‌های تفحص شهدا، برای نخستین‌بار پیکر مطهر یک بانوی شهید کشف شد. این پیکر متعلق به شهید فاطمه اسدی از زنان کردستان است که سال‌ها پیش به‌ دست ضدانقلاب‌های حزب دموکرات به شهادت رسیده است. با طی شدن مراسم‌های مختلف در ۳ استان تهران، قم و مشهد، پیکر مطهر این شهید در سنندج دفن خواهد شد. به گزارش «وطن‌امروز»، پیکر مطهر شهید فاطمه اسدی، پس از گذشت ۳۷ سال از شهادت و گمنامی، توسط گروه‌های تفحص شهدا پیدا و خبر بازگشت پیکر وی به تنها دخترش داده شد. این شهید گرانقدر مردادماه سال ۱۳۳۹ در روستای باقرآباد از توابع شهرستان دیواندره در خانواده‌ای مذهبی به دنیا آمد. در جوانی با شاه محمد محمودی ازدواج کرد. حاصل این ازدواج یک دختر و یک پسر بود. همسر این شهید مقنی بوده و ۲ روز برای کندن چاه به سپاه حسین‌آباد دیواندره می‌رود که اسیر حزب دموکرات می‌شود. حزب دموکرات از این شهید برای آزادی همسرش پول هنگفتی‌ طلب می‌کند و این بانوی شهید با فروش دارایی‌های خود این پول را تأمین کرده و سراغ آنها می‌رود. نیروهای حزب دموکرات که دم از دفاع از حقوق خلق کرد می‌زنند، این بانوی آزادی‌خواه را تحمل نکرده و پس از یک ماه آزار و شکنجه، وی را در کوه‌های بهاروند شهرستان دیواندره به شهادت می‌رسانند. پسر کوچک شهید اسدی نیز به دلیل نبود سرپرست در گهواره از دنیا رفت. 

پس از کشف پیکر این شهید، مراسم‌های مختلفی در ۳ شهر قم، تهران و مشهد برگزار شد. مردم استان قم بعد از نماز صبح دیروز با حضوری پرشور در حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(س) از پیکر شهید فاطمه اسدی میزبانی کرده و پیکر وی را گرد ضریح مطهر طواف دادند و مراسم قرائت دعای ندبه با حضور پیکر این شهید برگزار شد. پیکر این بانوی شهید همچنین در حرم مطهر رضوی طواف داده شد. پس از طواف پیکر این شهید بر گرد مضجع منور رضوی، مراسم وداع با پیکر این شهید با حضور زائران و مجاوران حرم رضوی برگزار شد. پس از آن نیز، مراسم وداع با پیکر این شهید پس از اقامه نماز جمعه در دانشگاه تهران به امامت آیت‌الله کاظم صدیقی و با حضور حجت‌الاسلام سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور و حجت‌الاسلام محسنی‌اژه‌ای، رئیس قوه ‌قضائیه برگزار شد. ضمن برگزاری مراسم وداع در شهرهای مقدس مشهد و قم، امروز نیز در معراج شهدای تهران از ساعت ١٥ الی ١٧ توسط خواهران و از ساعت ١٧ الی ٢٠ توسط عموم نسبت به این شهید ادای احترام خواهد شد و سپس پیکر شهید اسدی در سنندج تشییع و در جوار مرقد حضرت هاجر خاتون(س) خواهر گرامی امام‌ رضا(ع) به خاک سپرده خواهد شد. سردار سیدصادق حسینی، فرمانده سپاه کردستان با اشاره به برگزاری تشییع این شهید در تاریخ ۲۵ آبان‌ماه جاری در سنندج افزود: این مراسم از میدان آزادی شروع می‌شود و پس از سخنرانی به طرف میدان انقلاب تشییع می‌شود تا در کنار آرامگاه امامزاده هاجر خاتون به خاک سپرده شود. وی افزود: دختر سردار شهید حاج‌قاسم سلیمانی سخنران ویژه این مراسم خواهد بود. لازم به ذکر است پیکر مطهر بانوی شهید فاطمه اسدی پنجشنبه ۲۰ آبان‌ماه توسط مادر شهید دفاع‌مقدس امیرسعید قاسمی، مادر شهید محمد‌حسین حدادیان، مادر شهید مدافع حرم مسعود عسگری و همسر شهید مدافع حرم حاج‌حسین همدانی تجهیز و تکفین شد. 

گروه فرهنگ و هنر: دیروز سالگرد شهادت حاج‌حسن طهرانی‌مقدم و یارانش بود؛ چهره پیشگام صنعت موشکی کشور و از فرماندهان ارشد نظامی که داستان زندگی پرفراز و نشیب او در نوشته‌هایی آمده است. مستندهایی نیز درباره او ساخته شده است. همچنین خبرهایی پیرامون پخش مینی‌سریال «خط مقدم» ساخته شهریار بحرانی منتشر شده که به نظر می‌رسد نسخه سریالی از فیلم سینمایی‌ای است که در سال‌های گذشته تولید شده است. به گزارش «وطن‌امروز»، با این همه اما اثر فاخر و ارزشمندی درباره این چهره مطرح ساخته نشده است در حالی که زندگی او آنچنان که می‌دانیم همه وجوه یک قصه دراماتیک را دارد؛ قصه پیشرفت و خودباوری؛ آن هم در مساله‌ای به غایت ملی. خط زندگی شهیدحسن طهرانی‌مقدم پر از حادثه است؛ پر از بالا پایین‌های ناگهانی و حساس، پر از موانع پیچیده، پر از همان «نمی‌توانی»ها و «دیگر نمی‌شود»ها، پر از سنگ‌هایی که جلوی راهش افتاده و موانعی که سبز شده‌اند. اما او همه را گذرانده؛ هیچ وقت نایستاده و توقف نکرده است. این را در معرفی کتابی درباره زندگی او نوشته‌اند. این کم‌توجهی به تولید آثاری درباره شهید طهرانی‌مقدم در سخنرانی‌هایی که در گرامیداشت ایشان انجام شد، مطرح شد. مشاور فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با تاکید بر اینکه امروز جامعه ما عطش و خلأ الگوهای مدیریتی از جمله سردار طهرانی‌مقدم را دارد، اظهار کرد: متاسفم که هنوز سریال حاج‌حسن و فیلم سینمایی فاخری در شأن این شهید ساخته نشده و هنوز رمان فاخری درباره او نوشته نشده است. سردار حمیدرضا مقدم‌فر عصر پنجشنبه در یادواره دهمین سالگرد شهادت سردار شهید طهرانی‌مقدم که در حوزه هنری برگزار شد، با بیان اینکه «گذشت 10 سال از شهادت حاج‌حسن باور‌پذیر نیست» خاطرنشان کرد: سردار طهرانی‌مقدم مجموعه‌ای از فضایل، بزرگی‌ها و سجایا بود. وی همچنین به بیان خاطراتی از شهید طهرانی‌مقدم پرداخت و گفت: حاج‌حسن مجموعه‌ای از صفات متعدد بود؛ او در عین حال که یک فرمانده بزرگ نظامی محسوب می‌شد، اخلاق و رفتاری حسنه داشت و پدری محبوب در خانواده بود. مشاور فرهنگی سپاه اظهار کرد: امروز خلأ کشور در صنایع، خودرو و سایر حوزه‌ها مدل مدیریتی سردار طهرانی‌مقدم است. سردار مقدم‌فر در پایان عنوان کرد: ما متاسف و شرمنده‌ایم که هنوز نتوانسته‌ایم او را بخوبی به جامعه معرفی کنیم؛ همه اهل هنر در این زمینه قصور کرده‌ایم. 

اگر چه مثال آوردن از فیلم‌های آمریکایی که درباره چهره‌ها و شخصیت‌های تاثیرگذار تولید شده است، مثالی تکراری برای تاکیدهای اینچنینی است اما باید دلیل این بی‌توجهی را نه فقط در بی‌توجهی به شخصیت‌های تاثیرگذار ایران، بلکه بی‌توجهی به یک ژانر دانست؛ ژانری که با مؤلفه‌هایی چون هدف، پیشرفت و توانستن معنا می‌شود. در تازه‌ترین اتفاق سینمایی درباره این مؤلفه‌ها، این روزها فیلم سینمایی «منصور» روی پرده رفته است، پس حتما این ظرفیت برای تولید فیلم سینمایی فاخری درباره شهید طهرانی‌مقدم هم وجود دارد. برای محقق شدن این مهم باید به پروژه‌هایی مانند فیلم شهید طهرانی‌مقدم، با همان رویکردی نگاه کرد که در تولید «منصور» و فیلم‌های مشابه آن اتخاذ شده است، یعنی کنار گذاشتن محافظه‌کاری‌ها و تلاش برای طرح داستانی مستند از زندگی شهید طهرانی‌مقدم، اعتماد به جوانان و چهره‌های باانگیزه در حوزه سینما و سپردن کار به کاردان. به نظر می‌رسد با همین رویکرد می‌توان مسیر را برای تولید یک فیلم سنمایی خوب برای شهید طهرانی‌مقدم آماده کرد. 

حوزه‌ای که شهید طهرانی‌مقدم در آن فعالیت کرده اتفاقا حوزه‌ای است که مؤلفه‌های ذکر‌شده در آن معنادار می‌شوند، چرا که مساله رقابت با قدرت‌های بزرگ نیز مطرح است. چندی قبل درباره یکی از مستندهایی که به مساله جنگ راداری ما با آمریکا اشاره می‌کرد، نوشتیم که اطلاعات مفید و مهمی در حوزه پدافند و اهمیت «رادار» در آن مستند مطرح شده است؛ موضوعاتی که شاید تا پیش از این بسیاری از مردم از آن بی‌اطلاع بودند. اساسا بخش زیادی از مردم از پیشرفت‌‌های جمهوری اسلامی در حوزه‌‌های مختلف آگاهی ندارند؛ «عدم آگاهی»ای که مقصرش مردم نیستند. در حوزه «امنیت» که نسبت مردم با آن «محسوس» است، آگاهی از ظرفیت‌‌های امنیتی و پیشرفت‌ها در این حوزه کمتر از امنیتی است که مردم آن را حس می‌کنند. آنها البته به دلیل رسانه‌ای نشدن جنبه‌‌های پراهمیتی از توانمندی‌ها در بخش امنیت، گاهی ممکن است تحت تاثیر رسانه‌‌های بیگانه نیز قرار گیرند؛ رسانه‌‌‌هایی که با فروختن ترس به مردم و تعریف و تمجید از قدرت نظامی کشورهایی مانند آمریکا، اهداف سیاسی خود را دنبال می‌کنند. شهید طهرانی‌مقدم نمونه‌ای قوی برای بیان قدرت ایران در این حوزه است. آیا نباید با آگاهی‌بخشی پیرامون پیشرفت‌ها و دستاوردهای امنیتی از ترس‌فروشی سفارتخانه‌‌های کاغذی آمریکا جلوگیری شود؟ راهش سینماست!.